Đền Mai Bảng tọa lạc trên diện tích hơn 1 ngàn m2, có bố cục kiểu chữ Tam, gồm các công trình: Tam quan và tường bao, Sân, điện, Trung điện, Thượng điện, Nhà ban quản lý đền.. Đền Mai Bảng diễn ra hai lễ hội lớn vào ngày 12/2 âm lịch và 3 tháng 5 âm lịch.
Đây là dịp lễ hội đầu năm, lễ cầu ngư, đồng thời là ngày giỗ Chế Thắng phu nhân Nguyễn Thị Bích Châu và ngày giỗ Chiêu Trưng Vương Lê Khôi. Tại các thời điểm nói trên, nhân dân địa phương thường tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, tín ngưỡng phong phú. Thông qua đó, người dân nơi đây cùng nhau ôn lại truyền thống tốt đẹp của các vị tiền nhân, giáo dục thế hệ sau tinh thần đoàn kết, tình yêu quê hương xứ sở. Đặc biệt, 1 nét đẹp truyền thống đã ăn sâu vào tiềm thức và hành động của người dân Nghi Thủy có liên quan trực tiếp đến Đền Mai Bảng là trước khi quyết định một việc lớn, hoặc trước mỗi chuyến ra khơi, người dân nơi đây lại mang lễ đến Đền thắp hương cầu nguyện.
Những ngày sóc, ngày vọng, trung bình mỗi có hàng trăm người đến thắp hương, thưởng ngoạn cảnh đền…
Bà Nguyễn Thị Thoan, Khối 2, phường Nghi Thủy, TX Cửa Lò cho biết:“ Chúng tôi thường xuyên đến đây. Bởi khung cảnh, không gian của Đền Mai Bảng rất đẹp, rất thâm nghiêm. Chúng tôi đến đây như tìm được cảm giác yên bình. Đến đây, được thắp hương tại Đền, được ngắm khung cảnh của Đền, khiến lòng tôi thư thái hơn, tiếp thêm động lực cho tôi tronng cuộc sống”
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó ban quản lý Đền Mai Bảng-Nghi Thủy-Cửa Lò cho biết:“ Chúng tôi được giao nhiệm vụ quản lý di tích này thì rất là tự hào..Chúng tôi cũng cố gắng hết sức để làm sao đó luôn giữ gìn, bảo tồn theo đúng quy định của nhà nước, góp phần để Đền Mai Bảng phát huy được giá trị vốn có, làm phong phú thêm đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân trong vùng”
Đền Mai Bảng vừa có giá trị lịch sử, vừa mang nét kiến trúc đặc sắc, lưu giữ nhiều cổ vật quý hiếm, đặc biệt có vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân vùng sông nước Cửa Lò. Hiện, Đền còn lưu giữ 138 hiện vật, trong đó có 75 hiện vật cổ: sắc phong, biển, kiệu, câu đối, đại tự, long ngai bài vị, hương án, bát bửu bàn thờ…
Đây là những hiện vật quý giá, có giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật. Đặc biệt, tòa trung điện có lối kiến trúc cổ, chất liệu gỗ, những nét chạm trổ tinh xảo, những bộ vì vững chắc tạo nên sự cổ kính, uy nghiêm cho ngôi đền. Ghi nhận những giá trị lịch sử văn hóa của Đền Mai Bảng, Bộ văn hóa thông tin đã xếp hạng di tích này là di tích lịch sử cấp quốc gia.
Hiện nay, phường Nghi Thủy, Ban quản lý Đền Mai Bảng đang gấp rút chuẩn bị, hoàn thành cơ sở vật chất, nhân lực…để đón bằng di tích quốc gia vào ngày 01 đến 03/10 tới đây.
Ông Võ Văn Tuất, Bí thư Đảng ủy phường Nghi Thủy-TX Cửa Lò cho biết:“ Chúng tôi rất phẩn khởi khi được Bộ VHTT và DL công nhận Đền Mai Bảng là di tích lịch sử cấp quốc gia. Hiện nay, địa phương cũng đã chuẩn bị cho sự kiện đón bằng . Việc Đền Mai Bảng được công nhận cũng đã động viên tinh thần chúng tôi, nhất là nhân dân, đặc biệt là các hộ ngư dân rất nhiều. Bởi từ lâu, Đền Mai Bảng và các hoạt động tín ngưỡng nơi đây đã gắn bó mật thiết với đời sống sản xuất, cuộc sống hàng ngày của ngư dân. ”
Việc đền Mai Bảng được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia đã đáp ứng được nguyện vọng văn hóa tâm linh của nhân dân Cửa Lò, góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đồng thời, quảng bá tiềm năng du lịch văn hóa truyền thống của người dân vùng sông nước Cửa Lò với du khách thập phương.
Khắc Giang.
