Mới qua 24 năm xây dựng và phát triển nhưng thị xã Cửa Lò đã biến làng chài nghèo năm xưa trở thành đô thị du lịch sầm uất với tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm đạt cao, văn hóa, xã hội có bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, để Cửa Lò trở thành điểm du lịch nổi tiếng khu vực Bắc Trung Bộ và là cực tăng trưởng về kinh tế của tỉnh cần phải mở rộng địa giới hành chính.
Phối cảnh đại lộ Vinh – Cửa Lò
Sự cần thiết mở rộng địa giới hành chính thị xã Cửa Lò
Thành lập năm 1994, trên cơ sở tách từ thị trấn Cửa Lò và 4 xã: Nghi Thu, Nghi Hương, Nghi Hòa, Nghi Hải và một phần đất của xã Nghi Quang thuộc huyện Nghi Lộc. Địa giới hành chính của Thị xã quá chật hẹp chỉ 7 phường với diện tích đất tự nhiên chỉ có 27,81 km2 đang gò bó sự phát triển của Thị xã.
Vì thế Cửa Lò cần phải mở rộng địa giới hành chính nhằm giúp chính quyền đô thị dễ giải quyết những vấn đề mang tính vĩ mô như mở rộng các trục phát triển về phía Tây Nam; phát triển các làng nghề truyền thống, công viên sinh thái, quản lý bảo tồn quần thể di sản văn hóa trong sự toàn vẹn nhất của nó để phục vụ du lịch. Mở rộng địa giới hành chính cũng sẽ giúp thị xã Cửa Lò giải quyết rất nhiều bài toán khác như vấn đề xử lý rác thải, đất dành cho tiểu thủ công nghiệp, giúp bố trí và phân bố các khu chức năng của đô thị hợp lý chứ không phát triển dồn nén vốn dĩ đem lại khá nhiều hệ lụy về vệ sinh môi trường, an ninh trật tự, biến đổi khí hậu. Đồng thời, việc mở rộng này sẽ tạo điều kiện về mặt xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh bảo đảm cho Thị xã phát triển bền vững và đồng bộ hơn.
Việc mở rộng địa giới hành chính thị xã Cửa Lò không chỉ để bảo đảm tiêu chí diện tích, dân số của đô thị, mà quan trọng hơn là việc tạo được không gian cho sự phát triển xứng tầm của một đô thị du lịch biển đầu tiên của cả nước và là mũi nhọn, là cực tăng trưởng về kinh tế của tỉnh Nghệ An. Việc mở rộng địa giới Thị xã không chỉ vì phát triển riêng của Thị xã mà thông qua sự phát triển này sẽ tạo điều kiện thúc đẩy nền kinh tế – xã hội của các huyện, thành phố phụ cận cùng phát triển, người dân các xã sáp nhập về và vùng cận kề có cơ hội được hưởng thụ mức sống cao hơn, chất lượng hơn. Đặc biệt, các đơn vị cấp xã sáp nhập vào Thị xã sẽ tạo cơ hội cho các địa phương này chuyển đổi sang mô hình quản lý của chính quyền đô thị, chất lượng đội ngũ công chức, viên chức và điều kiện hoạt động của chính quyền được nâng lên, người dân sẽ được phục vụ tốt hơn.
Do vậy, việc mở rộng địa giới hành chính thị xã Cửa Lò là rất cần thiết, xuất phát từ yêu cầu thực tế khách quan, xu hướng tất yếu về phát triển đô thị, phù hợp với chủ trương, định hướng phát triển đô thị và phát triển KT-XH của tỉnh Nghệ An trong giai đoạn hiện nay.
Nổ lực của các cấp, ngành, địa phương trong việc thực hiện Đề án
Thực hiện Nghị quyết 05/NQ-TU, ngày 26/9/2006 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghệ An (khóa XVI) về xây dựng và phát triển Thị xã Cửa Lò trở thành đô thị du lịch đến năm 2015, có tính đến năm 2020 và nhận rõ tầm quan trọng của việc mở rộng địa giới hành chính Thị xã Cửa Lò, ngày 28/10/2016, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 5263/QĐ-UBND về việc thành lập Ban chỉ đạo và tổ giúp việc xây dựng đề án điều chỉnh địa giới hành chính mở rộng không gian đô thị thị xã Cửa Lò. Đến ngày 14/12/2017, UBND tỉnh đã thông qua kế hoạch số 771/KH-UBND triển khai và phân công nhiệm vụ xây dựng đề án điều chỉnh địa giới hành chính mở rộng không gian đô thị thị xã Cửa Lò. Theo đó, UBND tỉnh đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương, ban ngành, cá nhân liên quan triển khai kế hoạch trên.
Trong tháng 1/2018, hoàn thành bước 1 đề án để xin ý kiến các ngành, các cấp có liên quan và tổ chức hội thảo đề án điều chỉnh địa giới hành chính mở rộng không gian đô thị thị xã Cửa Lò; Từ tháng 2 đến tháng 3 năm 2018 tổ chức lấy ý kiến nhân dân tại cộng đồng dân cư các xã thuộc diện được dự kiến điều chỉnh địa giới hành chính sáp nhập về thị xã Cửa Lò quản lý; Đến tháng 4/2018, HĐND cấp xã, huyện tiến hành họp thông qua đề án điều chỉnh địa giới hành chính để mở rộng thị xã Cửa Lò; Tháng 5/2018, trình UBND Tỉnh xem xét, cho ý kiến về Đề án sau đó trình Ban thường vụ Tỉnh ủy thông qua; Khoảng tháng 7/2018, trình HĐND tỉnh thông qua Đề án.
Sau đó, hoàn thiện hồ sơ Đề án trình Bộ Nội vụ thẩm định, báo cáo Chính phủ để trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.
Theo đề án sẽ điều chỉnh địa giới hành chính 7 xã của huyện Nghi Lộc để mở rộng địa giới hành chính Thị xã Cửa Lò: Nghi Hợp, Nghi Thạch, Nghi Phong, Nghi Xuân, Phúc Thọ và xã Nghi Thái. Lúc đó, diện tích đất tự nhiên của thị xã từ 27,81km2 tăng lên 74,45 km2 và dân số tăng từ 58.000 người lên trên 105.000 người.
Để thực hiện đúng nội dung, thời gian Kế hoạch của UBND tỉnh, Thị ủy, UBND thị xã Cửa Lò phối hợp tốt với các sở, ban, ngành và địa phương, đơn vị liên quan cung cấp đầy đủ số liệu, phối hợp với các đơn vị tư vấn trong việc xây dựng Đề án; đồng thời thực hiện một số nhiệm vụ khác theo yêu cầu trong quá trình xây dựng đề án; tổ chức họp HĐND Thị xã thông qua Đề án điều chỉnh địa giới hành chính huyện Nghi Lộc để mở rộng thị xã Cửa Lò.
Việc mở rộng địa giới hành chính thị xã Cửa Lò là nhiệm vụ quan trọng và cần thiết, khối lượng công việc nhiều, đòi hỏi quy trình thực hiện chặt chẽ, dân chủ, do đó cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đơn vị và nhân dân cùng chung tay thực hiện để Đề án này sớm được thông qua. Từ đó, Cửa Lò có điều kiện nâng cao vị thế cũng như đưa kinh tế xã hội, quốc phòng an ninh lên tầm cao mới.
Hữu Lương
