Để đáp ứng nhu cầu vận chuyển khách du lịch, ngày 4/5/2011, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định cho phép thị xã Cửa Lò thí điểm Dự án đầu tư xe điện phục vụ khách du lịch. Số lượng xe thí điểm trong thời gian từ 6/6/2011 đến 6/6/2014 là 110 xe. Tuy nhiên, sau thời gian thí điểm, đến ngày 1/1/2015 số lượng xe điện đã tăng lên 447 xe. Và số xe điện trên địa bàn vẫn không ngừng tăng theo từng năm, đến thời điểm hiện tại là 558 xe.
Việc số lượng xe điện tăng nhanh đột biến trong khi hạ tầng giao thông còn hạn chế đã có nguy cơ ảnh hưởng đến an toàn giao thông, văn minh đô thị, thương hiệu du lịch Cửa Lò nói riêng và của Nghệ An nói chung. Ủy ban nhân dân thị xã Cửa Lò cũng xác định, căn cứ vào thực trạng hạ tầng giao thông và nhu cầu thực tế của du khách, mỗi ngày khoảng 250 xe hoạt động trên địa bàn thị xã là vừa.
Xe điện là phương tiện phù hợp với hoạt động phục vụ khách du lịch, nhưng sự bùng nổ số lượng xe trong thời gian qua đã ảnh hưởng lớn đến tình hình trật tự ATGT trên địa bàn thị xã Cửa Lò. Ảnh tư liệu: Tiến Đông
Thực tế, những năm vừa qua, TX.Cửa Lò đã liên tục có những văn bản bàn về phương án thay thế xe điện 4 bánh trên địa bàn gửi cho các phường để thông báo đến người dân. Đồng thời, có văn bản gửi các phường tuyên truyền người dân không mua thêm xe mới nhằm giữ nguyên con số 558 xe.
Liên quan đến quản lý xe điện, ngày 14/3/2019 thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Giao thông vận tải Nghệ An đã có văn bản đề nghị thị xã Cửa Lò tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các quy định của pháp luật về hoạt động của xe điện 4 bánh. Chủ động tham mưu các giải pháp nhằm giải quyết triệt để các xe điện không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, không đủ thủ tục pháp lý để đăng ký, đăng kiểm.
Sở Giao thông vận tải cũng đề nghị Ủy ban nhân dân thị xã Cửa Lò khẩn trương ban hành và thực hiện quy chế quản lý xe điện 4 bánh theo đúng như các quy định của pháp luật, nhất là phải căn cứ theo Thông tư 86/2014/TT-BGTVT quy định về điều kiện đối với xe chở người 4 bánh có gắn động cơ và người điều khiển tham gia giao thông trong phạm vi hạn chế của Bộ Giao thông vận tải.
Đến ngày 23/4/2020, Sở Giao thông vận tải tiếp tục có văn bản yêu cầu tăng cường công tác quản lý hoạt động xe điện 4 bánh chở khách du lịch trên địa bàn thị xã Cửa Lò. Yêu cầu các phương tiện đưa vào hoạt động phải đáp ứng được đầy đủ các điều kiện về an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường và được đăng ký theo quy định tại Thông tư 15 quy định về đăng ký xe của Bộ Công an và Thông tư 86 của Bộ Giao thông vận tải.
UBND thị xã Cửa Lò đối thoại với các chủ xe điện 4 bánh. Ảnh tư liệu: Đ.C
Ông Hoàng Năng Hiệp – Trưởng phòng Quản lý đô thị thị xã Cửa Lò cho biết: “Dù Sở Giao thông vận tải đã có các văn bản chỉ đạo, nhưng do đại dịch Covid-19, hoạt động kinh doanh du lịch bị đình trệ, nên việc siết chặt quản lý xe điện chưa thực hiện được. Vì thế, đến ngày 26/12/2022 UBND thị xã đã ban hành phương án số 02 về việc quản lý, hoạt động kinh doanh đối với xe điện 4 bánh trên địa bàn. Trong đó, với hạ tầng giao thông hiện có, thị xã chỉ cho phép bố trí tối đa 300 xe điện”, ông Hiệp nhấn mạnh.
Đến ngày 30/12/2022, Ủy ban nhân dân thị xã Cửa Lò đã ra quyết định ban hành Quy chế quản lý phương tiện xe điện 4 bánh hoạt động kinh doanh, vận chuyển khách du lịch trên địa bàn thị xã Cửa Lò năm 2023. Đi kèm đó là các văn bản hướng dẫn lộ trình thực hiện.
Đặc biệt, để đủ điều kiện cấp giấy phép hoạt động cho các xe điện trên địa bàn, UBND thị xã Cửa Lò đã lên kế hoạch tổ chức 2 lớp tập huấn và thi sát hạch cấp chứng chỉ cho các lái xe. Các lớp sẽ được tổ chức trong 2 ngày, mồng 4 và 5/4/2023 với mục tiêu cung cấp những kiến thức và kỹ năng cơ bản trong giao tiếp, ứng xử đối với khách du lịch cho đội ngũ lái xe điện… Đây là yêu cầu bắt buộc mà các lái xe điện phải chấp hành, nếu không sẽ không được cấp chứng chỉ và không được phép hoạt động.
Liên quan đến đến vấn đề này, theo Thiếu tá Trần Văn Ngọc – Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông, Công an thị xã Cửa Lò khẳng định: Hơn 10 năm thí điểm kinh doanh xe điện, thị xã đã từng bước tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong hoạt động của phương tiện này. Đến thời điểm này, không thể kéo dài việc thực hiện quy định về đăng ký, đăng kiểm xe điện. Do đó, đối với những xe không đủ điều kiện lưu hành chúng tôi sẽ xử lý nghiêm, không có trường hợp ngoại lệ.
Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định, trong trường hợp xe điện chưa được đăng kiểm hoặc quá hạn đăng kiểm nhưng vẫn lưu hành sẽ bị phạt hành chính từ 3 triệu đồng, hoặc tạm giữ phương tiện trong 7 ngày trước khi ra quy định xử phạt. Ngoài bị phạt tiền, nếu không chứng minh được nguồn gốc xuất xứ (không có giấy tờ, chứng từ chuyển quyền sở hữu xe hoặc giấy tờ, chứng từ nguồn gốc xe hợp pháp), còn bị tịch thu phương tiện.
Rõ ràng, việc siết chặt quản lý xe điện 4 bánh để phục vụ du lịch tại thị xã Cửa Lò là vấn đề bắt buộc phải thực hiện. Điều này còn là tiền đề để UBND tỉnh áp dụng tại một số địa bàn khác, nhất là tại các địa điểm du lịch có đông du khách. Bởi hiện nay, tình trạng ách tắc giao thông tại các điểm tham quan thường xuyên xảy ra. Theo xu thế chung, các loại xe du lịch cỡ lớn sẽ dần phải đậu từ xa để du khách trung chuyển bằng xe điện đến các địa điểm tham quan trong lịch trình. Nếu không làm tốt công tác quản lý thì chắc chắn sau này việc áp dụng thực hiện ở các địa điểm khác sẽ gặp nhiều khó khăn.
Tiến Đông – Đặng Cường
