Đền Yên Lương thuộc làng Yên Lương, tổng Thượng Xá, huyện Châu Lộc, phủ Đức Quang, nay là phường Nghi Thủy, thị xã Cửa Lò. Theo các thư tịch cổ lưu lại thì đền Yên Lương được xây dựng từ thời Hậu Lê. Đền thờ Tứ vị thánh nương và thần Cao Sơn, Cao Các làm thành Hoàng làng với mong muốn được phù hộ cho dân làng mạnh khỏe, sóng yên biển lặng, ra khơi vào lộng được thuận lợi, buôn bán phát tài. Trải qua biến cố thăng trầm của lịch sử và sau nhiều lần trùng tu, tôn tạo, hôm nay, đền Yên Lương vinh dự được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa. Đây là điều mà đông đảo bà con nhân dân trong vùng mong mỏi. Ông Trương Đình Thọ-một người dân phường Nghi Thủy-thị xã Cửa Lò nói: “Hôm nay được rước bằng di tích lịch sử có cách đây 200 năm, chúng tôi rất vinh dự vì đây đã đền đáp được ơn của các cụ và toàn thể nhân dân ở đây”
Trong tâm thức của người dân làng chài Nghi Thủy từ xưa cho đến nay, đền Yên Lương vẫn luôn gắn bó mật thiết với các hoạt động văn hóa tín ngưỡng và cuộc sống sinh hoạt thường ngày. Ngoài các ngày Sóc, Vọng, tức là ngày mồng 1 và ngày rằm, đền còn phục hồi lại các lễ hội lớn như: Lễ cầu yên đầu năm, lễ Tự Điển, lễ cầu ngư, lễ tạ cuối năm với sự tham gia của đông đảo nhân dân. Song song với các phần lễ trang trọng, hội đền Yên Lương cũng quan tâm khôi phục các trò chơi dân gian đang dần bị mai một theo cuộc sống hiện đại. Chính vì vậy, việc công nhận đền Yên Lương là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh lần này góp phần cổ vũ tinh thần bảo vệ các giá trị văn hóa tinh thần của người dân Nghi Thủy. Ông Dương Ngọc Xô-Chủ tịch UBND phường Nghi Thủy -thị xã Cửa Lò nói: “Chúng tôi nghĩ rằng, xã hội hóa văn hóa tâm linh là khát vọng của nhân dân và chúng ta cần tổ chức để nhân dân hưởng ứng, đó cũng là để đáp ứng nguyện vọng, mong mỏi của cán bộ, nhân dân vùng Nghi Thủy nói riêng và nhân dân nói chung”
Được biết, Đền Yên Lương được trùng tu, phục dựng lại hoàn toàn dưới sự đóng góp của nhân dân và con cháu của địa phương. Vì vậy, ngôi đền này không chỉ mang giá trị lịch sử lâu đời mà nó còn thể hiện tình đoàn kết, gắn bó của cộng đồng dân cư vùng biển và tín ngưỡng tâm linh của họ. Trong năm 2011 này, ngoài đền Yên Lương, thị xã Cửa Lò còn được UBND tỉnh công nhận 2 di tích lịch sử văn hóa đối với đền Mai Bảng và đền Diên Nhất. Kết quả này được các ban ngành cấp tỉnh đánh giá cao. Ông Phan Văn Hùng-Phó Ban quản lý di tích và danh thắng tỉnh Nghệ An cho biết: “Việc Cửa Lò năm vừa qua được 3 di tích xếp hạng cấp tỉnh, qua đây thấy được sự quan tâm của thị ủy và nhân dân thị xã Cửa Lò, đặc biệt đây là điểm tham quan du lịch không chỉ của Cửa Lò mà của cả tỉnh”
Sự kiện đền Yên Lương được công nhận là di tích lịch sử đền Yên Lương không những là niềm vui, niềm mong đợi từ lâu của nhân dân trong vùng, mà đây cũng là dịp để khẳng định những giá trị lịch sử của ngôi đền và thể hiện sự tiếp nối trong việc bảo tồn, gìn giữ nét đẹp văn hóa của cư dân vùng ven biển Cửa Lò./.
Theo: Thanh Vân
