Vụ “nhiễm HIV oan” 10 năm: Nạn nhân gửi hồ sơ lên Bộ Công an

Sống mòn với “bản án” HIV

Như Dân trí đã thông tin, năm 2003, anh Hoàng Khắc Sửu (SN 1973, trú tại phường Nghi Thu, thị xã Cửa Lò, Nghệ An) đang thụ án tại Trại giam số 3 – Bộ Công an đóng tại huyện Tân Kỳ (Nghệ An) được đưa đi lấy máu xét nghiệm theo chương trình giám sát trọng điểm do Ban AIDS thực hiện. Kết quả cho thấy anh Hoàng Khắc Sửu bị nhiễm HIV.

Anh Hoàng Khắc Long – anh họ anh Sửu – cho biết, khoảng năm 2004, 2005, thông qua một người quen làm trong ngành y tế, gia đình biết tin anh Sửu bị nhiễm HIV. Vào thời điểm này, anh Sửu hoàn toàn không biết có kết quả xét nghiệm mình dương tính với kháng thể HIV.

Anh Long kể: “Lần nào lên trại giam thăm chúng tôi cũng ngầm quan sát xem chú ấy có vấn đề gì về sức khỏe không. Không ai dám thông báo cho chú ấy kết luận đó vì sợ chú ấy sốc, nghĩ quẩn. Mẹ chú Sửu lúc đó hơn 70 tuổi khóc lên khóc xuống vì nghĩ con bị căn bệnh khủng khiếp ấy. Bà bảo đi tù còn có ngày về chứ nhiễm “ết” thì chỉ có nước chết nên suy sụp nhiều lắm”.

Sau cùng, thông tin anh Hoàng Khắc Sửu nhiễm HIV cũng đến tai anh Sửu. “Lúc hay tin tôi sốc lắm, nghĩ đời mình coi như vứt rồi. Nhiều đêm không ngủ được đâm ra nghĩ quẫn, muốn chết đi cho rồi nhưng thương mẹ. Mình ở trong trại dằn vặt một thì mẹ ở ngoài khổ tâm 10 vì bị hàng xóm láng giềng kỳ thị, xa lánh”, anh Sửu nói.

“Hay người ta nhầm lẫn? Mình có hút chích chơi bời đâu mà nhiễm được?”, không biết bao nhiêu đêm Hoàng Khắc Sửu cố tìm nguyên nhân dẫn đến bị kết luận dương tính với HIV. Thấy cơ thể vẫn khỏe mạnh, không có dấu hiệu ốm đau, anh Sửu tin với giả thuyết là có sự nhầm lẫn. Nhờ cải tạo tốt nên tháng 9/2013, anh Hoàng Khắc Sửu được giảm án ra tù trước thời hạn.

Anh Hoàng Khắc Sửu cho biết: “Trước khi ra trại, vào khoảng tháng 7-8/2013, cán bộ trại có đưa tôi và những người nhiễm HIV đi xét nghiệm để phát thuốc điều trị ARV. Sau khi kiểm tra, tôi có nghe cán bộ y tế nói tại sao người nhiễm HIV 10 năm mà lượng máu lại lên đến hơn 1.000. Sau đó họ cũng không phát thuốc điều trị ARV cho tôi. Nếu có kết quả xét nghiệm lần đó thì họ biết tôi có nhiễm HIV hay không nhưng không hiểu sao không có ai nói gì”.

Gian nan đòi “được sống”

Khi anh Sửu mãn hạn tù thì người mẹ cũng đã qua đời được gần 1 năm. Khi trở về địa phương, mã số quản lý đối tượng nhiễm HIV mang tên Hoàng Khắc Sửu cũng được chuyển về Trạm y tế phường Nghi Thu. Với bản lí lịch mới đi tù về và mang trên mình căn bệnh HIV/AIDS, việc tái hòa nhập cộng đồng của anh Sửu hết sức gian nan.

“Người ta nhìn tôi với con mắt kỳ thị, khinh rẻ. Tôi đi xin việc nhưng không ở đâu người ta nhận. Họ nói thẳng, bị “ết” thì sức đâu mà làm việc nên từ chối thẳng thừng”, anh Sửu kể.

Trong thời gian này, anh Sửu tìm được một người phụ nữ để gửi gắm tình cảm. Chị Nguyễn Thị Hải (SN 1975, trú tại xã Nghi Khánh, Nghi Lộc, Nghệ An) – vợ anh Sửu cho hay, khi đến với anh Sửu chị cũng đã trải qua một đời chồng. Thấy anh Sửu hiền lành, tội tội (bố mẹ mất, sống thui thủi một mình) thì thương nên gắn bó tình cảm với nhau. Biết chị qua lại với anh Sửu, nhiều bạn bè cũng tỏ ra ái ngại nhưng họ không dám nói cho chị biết chuyện anh nhiễm HIV.

“Khi tôi mang thai, đứa bạn mới nói. Khi đó, tôi hoảng sợ thực sự. Anh ấy nhiễm thì tôi và đứa con trong bụng cũng coi như đã mang án tử trên mình. Nhưng rồi nghĩ lại, là cái duyên, cái nợ của nhau, tôi quyết định chấp nhận tất cả. Anh Sửu khẳng định anh không nhiễm HIV, có ai nhiễm HIV mà 10 năm vẫn sống khỏe mạnh thế này không nên tôi vững tin hơn nhưng bố mẹ và các anh em trong gia đình thì phản đối quyết liệt”, chị Hải kể.

Sau một thời gian theo dõi, anh Chế Đình Dũng – Trạm trưởng Trạm y tế phường Nghi Thu – tư vấn và động viên anh Sửu đi kiểm tra lại. Ngày 9/9/2014 anh Sửu đến Trung tâm phòng chống HIV/AIDS Nghệ An kiểm tra. Kết quả “âm tính với HIV”. Chưa dám tin, anh Sửu lại đến Bệnh viện đa khoa Nghệ An kiểm tra. Lần này kết quả vẫn là “âm tính với HIV”. Ngày 26/12/2014, tức là sau 3 tháng kể từ lần xét nghiệm đầu tiên, anh Sửu đến Trung tâm phòng chống HIV/AIDS để xét nghiệm lại lần nữa và được kết luận không phát hiện kháng thể HIV trong máu.

Ngay sau đó, anh Hoàng Khắc Sửu đã có đơn gửi ngành chức năng tỉnh Nghệ An yêu cầu làm rõ vụ việc mình bị kết luận nhiễm HIV từ 12 năm trước. “Tôi gửi đơn lên Sở Y tế và Phòng Thanh tra Sở Y tế Nghệ An nhưng không được hồi âm. Sau đó tôi gửi đơn đến Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An. Sau đó, lãnh đạo Sở Y tế Nghệ An, Thanh tra Sở Y tế Nghệ An, Trung tâm y tế dự phòng và Trung tâm phòng chống HIV/AIDS Nghệ An mới giải quyết khiếu nại của tôi”, anh Sửu cho biết.

Sẽ gửi hồ sơ lên Tổng cục 8 – Bộ Công an

Ngày 1/4, anh Hoàng Khắc Sửu được mời đến Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Nghệ An để làm việc. Buổi làm việc do ông Nguyễn Xuân Hồng – Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An chủ trì với sự tham gia của các đơn vị liên quan, trong đó có cả cán bộ y tế của Trại giam số 3.

Tại buổi làm việc này, đại diện ngành y tế thừa nhận có việc kết luận anh Hoàng Khắc Sửu bị nhiễm HIV vào năm 2003 là sai. “Họ thừa nhận có sai sót, mong tôi thông cảm nhưng từ chối bồi thường tổn thất về vật chất, tinh thần và danh dự cho tôi. Họ bảo việc này (việc bồi thường – PV) là chưa có quy định, hơn nữa là không thể xác định được trách nhiệm thuộc về ai. Tại cuộc họp họ chỉ đổ tội cho máy móc, thiết bị, sinh phẩm xét nghiệm thời kỳ đó chưa tốt, người thực hiện xét nghiệm đã già hoặc qua đời chứ không phân định trách nhiệm dẫn đến cái sai này là của ai”, anh Sửu bức xúc.

Sau cuộc họp này, Sở Y tế Nghệ An đã có Thông báo số 744/SYT-TTR gửi anh Hoàng Khắc Sửu và các đơn vị liên quan. Tại thông báo này, Sở Y tế Nghệ A cho biết đã xóa tên, mã số quản lý của ông Hoàng Khắc Sửu trong danh sách người nhiễm HIV/AIDS của phường Nghi Thu và thị xã Cửa Lò đồng thời “chia sẻ sâu sắc” với anh Sửu.

Không đồng ý với phương án giải quyết này của Sở Y tế Nghệ An, anh Hoàng Khắc Sửu cho biết, hiện tại đang hoàn tất hồ sơ để gửi Tổng cục Thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (Tổng cục 8) – Bộ Công an.

“Việc tôi không nhiễm HIV mà kết luận tôi nhiễm phải có người chịu trách nhiệm. Việc kết luận sai này không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần, danh dự của bản thân tôi mà còn ảnh hưởng đến người thân trong gia đình tôi. Tôi đề nghị cơ quan chức năng làm rõ việc kết luận sai này? Việc kết luận sai này thuộc về trách nhiệm của ai? Ai là người phải có trách nhiệm bồi thường những tổn thất về tinh thần, danh dự và vật chất do việc kết luận sai này cho tôi”, anh Sửu nói.